Spis treści:
- Jak działa mechanizm parkingowy w skrzyni automatycznej?
- Jakie uszkodzenia może wywołać takie działanie?
- Nowoczesne samochody chronią kierowców przed błędami
- Co zrobić, jeśli dojdzie do takiej sytuacji?
- Kiedy parkingowy tryb przestaje działać?
Jak działa mechanizm parkingowy w skrzyni automatycznej?
Włączenie trybu parkowania uruchamia mechaniczny element zwany zapadką parkingową, który przypomina metalowy haczyk zamocowany na sprężynie. Gdy samochód jest nieruchomy, zapadka ta wpada w specjalne zęby na wale wyjściowym skrzyni biegów, skutecznie go blokując. Ponieważ wał ten przekazuje napęd na koła, jego unieruchomienie oznacza, że pojazd nie może się poruszyć.
Wszystko działa sprawnie, jeśli samochód jest już zatrzymany. Jeśli jednak pojazd porusza się w chwili przełączenia na tryb „P”, zapadka nie jest w stanie poprawnie zablokować obracającego się wału. Zamiast tego zaczyna po nim „ślizgać się”, uderzając w zęby, co prowadzi do charakterystycznego, zgrzytliwego dźwięku. To odgłos mechanicznego uszkodzenia, który może świadczyć o poważnych problemach.
Jakie uszkodzenia może wywołać takie działanie?
W najgorszym przypadku może dojść do uszkodzenia zębów na wale lub samej zapadki, co uniemożliwi prawidłowe korzystanie z biegu „P”. Wtedy jedynym zabezpieczeniem przed stoczeniem się pojazdu pozostanie hamulec ręczny. Jeszcze poważniejsze konsekwencje mogą wystąpić, gdy fragmenty uszkodzonych elementów dostaną się do wnętrza skrzyni biegów. W takiej sytuacji możliwe jest:
- Zatarcie się innych mechanizmów wewnętrznych,
- Uszkodzenie przełożeń lub łożysk,
- Całkowite unieruchomienie skrzyni biegów.
Naprawa automatycznej skrzyni biegów w Polsce to koszt od 5 000 do nawet 15 000 złotych, w zależności od modelu pojazdu i rodzaju uszkodzeń.
Nowoczesne samochody chronią kierowców przed błędami
Producenci samochodów coraz częściej stosują elektroniczne zabezpieczenia, które chronią przed przypadkowym wrzuceniem trybu „P” podczas jazdy. W wielu nowych modelach, takich jak Toyota Corolla, Volkswagen Golf czy BMW Serii 3, komputer pokładowy zablokuje możliwość przełączenia na „P”, jeżeli samochód się porusza.
Jednak starsze pojazdy nie mają takich systemów, co zwiększa ryzyko uszkodzenia skrzyni przy nieumyślnym działaniu kierowcy. Nawet jeśli system pozwoli na chwilowe wrzucenie „P”, wiele zależy od prędkości pojazdu i czasu, przez jaki skrzynia pozostawała w tym trybie.
Co zrobić, jeśli dojdzie do takiej sytuacji?
Jeśli zdarzyło się przypadkowe przestawienie dźwigni na „P” w trakcie jazdy, należy jak najszybciej udać się do warsztatu i sprawdzić stan skrzyni biegów. Nawet jeśli usłyszalny był tylko krótki zgrzyt, mogło dojść do mikrouszkodzeń, które w przyszłości przerodzą się w poważniejsze awarie.
Mechanik sprawdzi między innymi:
- działanie zapadki parkingowej,
- obecność opiłków metalu w oleju przekładniowym,
- integralność wewnętrznych elementów skrzyni.
Zaniedbanie takich objawów może skutkować znacznie droższą naprawą w przyszłości, dlatego nie warto zwlekać z diagnostyką.
Kiedy parkingowy tryb przestaje działać?
W skrajnych przypadkach uszkodzenie zapadki parkingowej może oznaczać całkowitą niemożność zablokowania pojazdu w trybie „P”. Wtedy jedyną metodą zabezpieczenia staje się hamulec ręczny lub awaryjny. Dla kierowców oznacza to nie tylko większe ryzyko przemieszczenia się pojazdu, ale też trudności w parkowaniu na pochyłych nawierzchniach.
W przypadku aut z elektronicznym wyborem biegów (tzw. shift-by-wire), problem może być jeszcze poważniejszy, ponieważ uszkodzenia mechaniczne mogą wpłynąć na działanie całego systemu wybierania przełożeń. Wtedy naprawa wymaga nie tylko interwencji mechanicznej, ale także diagnostyki komputerowej.
Dlatego nawet krótkie przestawienie na „P” podczas jazdy może mieć długofalowe skutki i kosztować tysiące złotych.
Przypisy:
Olej przekładniowy to specjalistyczny środek smarny stosowany w skrzyniach biegów - zarówno manualnych, jak i automatycznych - oraz w mechanizmach różnicowych i przekładniach. Jego głównym zadaniem jest redukcja tarcia między metalowymi elementami, chłodzenie podzespołów, ochrona przed korozją oraz utrzymanie czystości wewnątrz przekładni. W automatycznych skrzyniach biegów dodatkowo pełni funkcję medium hydraulicznego, umożliwiając prawidłowe działanie siłowników i sprzęgieł. Regularna wymiana oleju przekładniowego jest kluczowa dla długiej żywotności i sprawności skrzyni biegów.
Źródło: Jalopnik